Menu WCAG
A
A
A
A

Miękisz Stary

Początek historii obszaru, na którym obecnie zlokalizowane jest nasze sołectwo jest trudny do ustalenia. Niewątpliwie związki osadnicze sięgają czasów wczesnego średniowiecza. Wydaje się, że dominującą miejscowością na tym terenie był Miękisz. Tereny te należały do województwa bełskiego. Pierwsze informacje pisemne pochodzą z 1468 roku: w przemyskich zapiskach sądowych wzmiankowany jest Marcin z Miękisza. Miękisz wraz z okolicą należał do parafii katolickiej w Radymnie aż do 1511 roku. Pierwsi właściciele, Marcin i Andrzej z Miękisza, pieczętowali się herbem „Trzy Trąby”, z czasem zaczęli się posługiwać nazwiskiem Miękiski, bądź Miękicki. Kompleks dóbr Miękiskich obejmował tereny obecnych wsi Tuchla, część Charyta, Kobylnicę Ruską i Kobylnicę Wołoską.

Do największych godności doszedł Andrzej z Miękisza – Miękiski, w 1517 r. wzmiankowany jako pisarz ziemi bełskiej, a w 1537 r. otrzymał urząd wojskiego lubaczowskiego. W XVII w. ród Miękiskich był bardzo liczny, jego przedstawiciele występują na Rusi, na Podlasiu i na ziemi krakowskiej.

Ostatni Miękiski to Jan biorący w elekcji Michała Korybuta Wiśniowieckiego w 1669 r. i Jana Sobieskiego w 1674 r. Z końcem XVI w. obok Miękisza pojawia się Wola Miękiska – obecny Miękisz Nowy. Według spisów z 1857 r. właścicielami Miękisza Starego byli Władysław Younga i Stefan Zamoyski, obszar liczył 1193 morgów austriackich i był zamieszkany przez 455 mieszkańców, prawie w całości (69%) obrządku grecko-katolickiego, istniała już parafia i cerkiew. Od 1849 r. w Miękiszu działała szkoła filialna.

W roku 1905 Miękisz Stary był własnością Zofii Zajączkowskiej (245 ha), ta struktura przetrwała do II wojny światowej. W czasie kampanii wrześniowej 1939 r. nad polami Miękisza i Laszek doszło do walki powietrznej, w wyniku której zginęli polscy lotnicy – załoga bombowca Łoś. W latach 1939 1941 Miękisz, wraz z cała Gminą, został wcielony do Rosji Sowieckiej. Od 1944 roku jest jednym z 13 sołectw wchodzących w skład Gminy Laszki. Obecnie miejscowość liczy ok. 581 mieszkańców i zajmuje powierzchnię 7,12 km2.

Zabytki sołectwa Miękisz Stary:

  • Cerkiew grecko-katolicka p.w. Pokrow Przeświętej Bogurodzicy; drewniana budowla, jednonawowa, szalowana, dach nawy zwieńczony zrembowaną, ośmiopołaciowa kopułą, krytą namiotowym dachem z sygnaturką., restaurowana w 1925.. Jest budynkiem o wyraźnych nawarstwieniach stylowych. Najstarszą częścią (zapewne XVII w.) jest zrąb ścian sanktuarium. Do niego dostawiono na przełomie XIX/XX w. nawę i babiniec. W 1885 r. wykonano pseudosklepienie nawy, a bryłę świątyni wzbogacono o zakrystię i kruchty. Budynek jest jednym z nielicznych, w drewnianej architekturze cerkiewnej południowo-wschodniej Polski, przykładów inspirowanych murowanym barokowym budownictwem sakralnym. Obecnie chyli się ku upadkowi. W ramach międzynarodowego programu ratowania zabytków architektury drewnianej naukowcy z Instytutu Historii, Architektury i Konserwacji Zabytków Wydziału Architektury Politechniki krakowskiej wykonali dla tejże cerkwi dokumentację konserwatorską. Na wzgórzu cerkiewnym znajdują się nagrobki rodzin właścicieli majątku Miękisz Stary.
  • Cmentarz koło dworu – stary cmentarz znajdujący się koło byłego dworu właściciela, dwa nagrobki z piaskowca oraz żelazny kuty krzyż. Obok cmentarza starodrzewie z byłego parku dworskiego oraz resztki zabudowań folwarcznych.
  • Cmentarz katolicki czynny, na jego starej części znajdują się nagrobki z piaskowca oraz szkoła kamieniarska z Brusna. W części cmentarnej znajdują się dwa grobowce, z których jeden należy do rodziny Małachowskich.
  • Kapliczka na wzgórzu, koło byłej RSP, murowana,
  • Wzgórze „Horodyska?” – porośnięte drzewami, położone na południowy-wschód od Miękisz Starego. Wg miejscowej ludności w tym miejscu usytuowany był dwór obronny na szlaku w kierunku Lwowa.
  • Kościół katolicki p.w. MB Częstochowskiej – wybudowany jako kaplica, a następnie przebudowany i odnowiony.
  • Obelisk i tablica pamiątkowa obok kościoła – miejsce upamiętnienia bohaterskiej walki i śmierci (12.09.1939 r.) załogi samolotu bombowego "PZL-P-37B "ŁOŚ": por. OBS Franciszeka Kupidłowskiego- lat 29; pchor. pilota Stanisława Sierpińskiego- lat 24; kpr. strz. Samol. RTG Henryka Koniuszewskiego- lat 21; kpr. strz. Samol. RTG Klemensa Mazura- lat 21. Miejsca spoczynku w/w poległych do dziś nie odnaleziono. Krzyż i miejsce pamięci Miękisz Stary – Kamionka – krzyż, płyta pamiątkowa i mur: symboliczna mogiła, upamiętniająca miejsce walki i śmierci załogi samolotu „Łoś”.
  • Domy drewniane nr 9 i 16 z pierwszej ćwierci XX w., o statusie zabytków.
  • Krzyż przydrożny, datowany na okres międzywojenny, znajdujący się przy drodze powiatowej, na granicy Miękisza Starego i Woli Laszkowskiej.